กสอ. จับมือ ไปรษณีย์ไทย

ตั้ง Green Hub นำวัสดุเหลือทิ้งกลับมาใช้ใหม่

กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ผนึก บริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด เสริมแกร่งเอสเอ็มอี ขายสินค้าชุมชนไทยผ่านระบบออนไลน์ และออฟไลน์ ณ ที่ทำไปรษณีย์ไทยและเครือข่ายพันธมิตรทั่วประเทศกว่า 50,000 แห่ง รวมทั้งให้สำนักงานไปรษณีย์ทั่วประเทศตั้งเป็น Green Hub รวบรวมวัสดุเหลือทิ้งในสถานประกอบการ นำมาหมุนเวียนใช้ใหม่

นายภาสกร ชัยรัตน์ อธิบดีกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม เปิดเผยว่า กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม มีทิศทางการทำงานที่สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงของโลก ตามนโยบาย “RESHAPE THE FUTURE : โลกเปลี่ยน อุตสาหกรรมปรับ พร้อมรับอนาคต” ภายใต้แนวคิด “ชุมชนเปลี่ยน”ผ่านการบูรณาการเครือข่ายความร่วมมือ (DIPROM CONNECTION) กับบริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด เพื่อพัฒนาศักยภาพและสร้างโอกาสทางการตลาดในการยกระดับขีดความสามารถวิสาหกิจไทยให้มีความยั่งยืนผ่านการเสริมสร้างองค์ความรู้

นอกจากนี้ ยังส่งเสริมความร่วมมือในการบริหารจัดการวัสดุเหลือใช้ อาทิ กล่อง ซอง ขวดน้ำ ถุงพลาสติก และขยะอิเล็กทรอนิกส์ โดยสำนักงานไปรษณีย์ทั่วประเทศจะเป็นจุดรับวัสดุเหลือใช้เหล่านี้ให้แก่สถานประกอบการ ภายใต้โครงการ Green Hub เพื่อลดขยะในสถานประกอบการ และสนับสนุนเศรษฐกิจหมุนเวียนตามหลักการ Circular Economy

ในด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ กระบวนการผลิต มาตรฐาน และออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้ทันสมัยสอดรับกับเทรนด์โลก รวมถึงมีการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ในการจัดเก็บสินค้า และระบบคลังสินค้า ตลอดจนได้มอบสิทธิประโยชน์อัตราพิเศษในการขนส่งสินค้าจากผู้ผลิตไปยังผู้รับปลายทางอย่างมีคุณภาพ พร้อมขยายช่องทางการจัดจำหน่ายสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์บนเว็บไซต์ ThailandpostMart และออฟไลน์ ณ ที่ทำการไปรษณีย์และเครือข่ายพันธมิตรกว่า 50,000 แห่งทั่วประเทศ

โดย ความร่วมมือที่เกิดขึ้นระหว่างสองหน่วยงานจะช่วยสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขัน และส่งเสริมการเติบโตของผู้ประกอบการ SMEs และวิสาหกิจชุมชนได้อย่างยั่งยืน ซึ่งคาดว่าจะสามารถสร้างโอกาสทางการตลาดผ่านแพลตฟอร์มต่าง ๆ ได้กว่า 200 ล้านบาท

ด้าย ดร.ดนันท์ สุภัทรพันธุ์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด กล่าวว่า ไปรษณีย์ไทย ในฐานะหน่วยงานสื่อสารและขนส่งของชาติพร้อมสนับสนุนการเติบโตของผู้ประกอบการไทยในการช่วยขน และช่วยขายสินค้าผ่านเครือข่ายไปรษณีย์  พร้อมทั้งมีบริการอำนวยความสะดวกในการจัดการด้านโลจิสติกส์และคลังสินค้าช่วย “เก็บ แพ็ค ส่ง” รองรับการขยายตัวของธุรกิจ e-Commerce

ในส่วนของลูกค้ากลุ่มธุรกิจ B2B และ B2C ที่เติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง และเพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกให้ผู้ประกอบการสามารถจัดการธุรกิจได้อย่างมืออาชีพ นอกจากนี้ไปรษณีย์ไทยยังพร้อมช่วยผลักดันสินค้าเหล่านี้ให้ถึงมือผู้บริโภคทั่วประเทศผ่านเครือข่ายไปรษณีย์กว่า 50,000 แห่งครอบคลุมทั่วประเทศ เว็บไซต์ ThailandPostMart ซึ่งเป็นแพลตฟอร์ม e-Marketplace ของไปรษณีย์ไทยที่รวบรวมสินค้าตัวท็อปทั่วไทยกว่า 20,000 รายการ จากผู้ประกอบการกว่า 6,000 ราย

รวมทั้ง ยังมีช่องทางจำหน่ายสินค้าออฟไลน์ผ่านร้านค้า ThailandPostMart 17 สาขาในพื้นที่เศรษฐกิจ ได้แก่ ไปรษณีย์กลาง เคาน์เตอร์ไปรษณีย์สาขา MBK ไปรษณีย์จังหวัดอุดรธานี อุบลราชธานี นครราชสีมา บุรีรัมย์ ขอนแก่น หนองคาย เชียงใหม่ พิษณุโลก ราชบุรี กระบี่ ภูเก็ต สุราษฎร์ธานี สงขลา ปัตตานี  และไปรษณีย์จอมสุรางค์ ซึ่งในปีที่ผ่านมาสามารถสร้างรายได้ถึงกว่า 200 ล้านบาท อีกทั้งไปรษณีย์ไทยยังมีแผนในการให้บริการขนส่งสินค้าเข้าคลัง Amazon เพื่อขยายโอกาส ขยายช่องทางให้กับผู้ประกอบไทย ได้ส่งสินค้าไปขายยังต่างประเทศได้อีกด้วย

ในส่วนของลูกค้ากลุ่มธุรกิจ B2B และ B2C ที่เติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง และเพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกให้ผู้ประกอบการสามารถจัดการธุรกิจได้อย่างมืออาชีพ นอกจากนี้ไปรษณีย์ไทยยังพร้อมช่วยผลักดันสินค้าเหล่านี้ให้ถึงมือผู้บริโภคทั่วประเทศผ่านเครือข่ายไปรษณีย์กว่า 50,000 แห่งครอบคลุมทั่วประเทศ เว็บไซต์ ThailandPostMart ซึ่งเป็นแพลตฟอร์ม e-Marketplace ของไปรษณีย์ไทยที่รวบรวมสินค้าทั่วไทยกว่า 20,000 รายการ จากผู้ประกอบการกว่า 6,000 ราย

และยังมีช่องทางจำหน่ายสินค้าออฟไลน์ผ่านร้านค้า ThailandPostMart 17 สาขาในพื้นที่เศรษฐกิจ ได้แก่ ไปรษณีย์กลาง เคาน์เตอร์ไปรษณีย์สาขา MBK ไปรษณีย์จังหวัดอุดรธานี อุบลราชธานี นครราชสีมา บุรีรัมย์ ขอนแก่น หนองคาย เชียงใหม่ พิษณุโลก ราชบุรี กระบี่ ภูเก็ต สุราษฎร์ธานี สงขลา ปัตตานี  และไปรษณีย์จอมสุรางค์ ซึ่งในปีที่ผ่านมาสามารถสร้างรายได้ถึงกว่า 200 ล้านบาท อีกทั้งไปรษณีย์ไทยยังมีแผนในการให้บริการขนส่งสินค้าเข้าคลัง Amazon เพื่อขยายโอกาส ขยายช่องทางให้กับผู้ประกอบไทย ได้ส่งสินค้าไปขายยังต่างประเทศได้อีกด้วย

 “ไฮโดรเจน” พลังงานทางรอดของไทย

ลดก๊าซคาร์บอน ภาคอุตสาหกรรม-ขนส่ง

ไฮโดรเจน เป็นขุมพลังงานสะอาดสำหรับโลกแห่งอนาคต เว็บไซต์ World Economic forum กล่าวถึงไฮโดรเจนว่า ไฮโดรเจน เป็นทางออกที่ฝากอนาคตไว้ได้ โดยเฉพาะกับอุตสาหกรรมที่ใช้พลังงานสูง ซึ่งยากที่จะลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ลงได้ เช่น อุตสาหกรรมโลหะ ที่ผลิตก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ให้แก่โลกถึง 8%  และอุตสาหกรรมการขนส่งในกลุ่มยานพาหนะขนาดใหญ่ตั้งแต่ 3.5 ตันขึ้นไป  ซึ่งปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์แก่โลกถึง 12%

สำหรับประเทศไทย ไฮโดรเจน  เป็นเทคโนโลยีแห่งอนาคต ที่ถูกบรรจุไว้ในแผนพลังงานชาติ และมีทิศทางการพัฒนาที่ชัดเจน ทำให้ไฮโดรเจนจึงเป็นอีกตัวเลือกที่สำคัญ ในการลดภาววะโลกร้อนในขณะนี้

บนเวทีเสวนา “การยกระดับความสามารถในการแข่งขันของอุตสาหกรรมเป้าหมายของประเทศ” ครั้งที่ 4 :                พลังงานสะอาด : Hydrogen  & Sustainable Aviation Fuel (SAF) เมื่อวันจันทร์ที่ 13 พฤษภาคม 2567 โดยภาคเอกชนที่เข้าร่วมเวทีเสวนานี้ได้เผยถึงสถานการณ์ล่าสุด ซึ่งอุตสาหกรรมไทยได้รับแรงกดดันจากการที่ทั่วโลกเริ่มใช้มาตรการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมอย่างเข้มข้น เช่น การใช้งานมาตรการ Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) ในยุโรป เพื่อจัดเก็บภาษีเพิ่มในสินค้าที่ปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูง โดย CBAM เป็นหนึ่งในมาตรการ จากแผนยุทธศาตร์เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของยุโรป หรือ EU Green Deal

โดย ดร. เนรัญ สุวรรณโชติช่วง  ที่ปรึกษาฝ่ายกิจการสัมพันธ์ บริษัท โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด และ ผู้อำนวยการ Hydrogen Thailand Club กล่าวว่า ไทยมีการวางแผนการใช้พลังงานไฮโดรเจนไว้  และมีการคาดการณ์ว่าใน ปี พ.ศ. 2593 ไทยเราจะต้องการไฮโดรเจนถึง 2.2 ล้านตัน โดยจะช่วยลดคาร์บอนไทยได้ถึง 16.3 ล้านต้น หรือ คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 14 แบ่งเป็น พลังงาน 8.6 ล้านตัน การขนส่ง 4.7 ล้านตัน อุตสาหกรรม 2.2 ล้านตัน

ทั้งนี้ การใช้ไฮโดรเจนเป็นแหล่งพลังงานแก่รถยนต์และรถบรรทุก จะช่วยลดคาร์บอนอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด โดยสามารถลดคาร์บอนได้ถึงร้อยละ 11.54

ขณะนี้ในไทยมีการทดลองใช้พลังงานไฮโดรเจนสำหรับรถยนต์แล้ว โดยมีสถานีเติมเชื้อเพลิงจากไฮโดรเจนที่ จ.ชลบุรี และมีการทดลองนำรถยนต์ไฮโดรเจน มิราอิ (Mirai) จากโตโยต้ามาทดลองใช้งาน 2 คันสำหรับรับส่งผู้โดยสารที่สนามบินอู่ตะเภา เป็นเวลา 10 เดือน ซึ่งได้รับผลเป็นที่น่าพอใจว่า ลดคาร์บอนไดออกไซด์ได้ถึง 34,100 กิโลกรัม เมื่อเทียบกับ รถยนต์รุ่นแคมรี่ (Camry 2.5) ที่ใช้น้ำมัน

อย่างไรก็ตามในประเทศไทย ไฮโดรเจน ยังไม่ได้ถูกรับรองให้เป็นพลังงานตามกฎหมาย เราได้คุยกับภาครัฐโดยเฉพาะกระทรวงพลังงานแล้วว่านโยบายพลังงานได้บรรจุไฮโดรเจนเข้าไปด้วย จะทำให้มีบทรองรับในการใช้ไฮโดรเจนได้อย่างสมบูรณ์แบบ สิ่งที่ถัดมาคือเรื่องของกฎระเบียบของการใช้ไฮโดรเจนใรรูปบบของพลังงาน ซึ่งตอนนี้เรามีการพูดคุยหน่วยงานภายใต้กระทรวงพลังงาน ซึ่งได้รับการตอบรับอย่างดี ก็เชื่อว่าแผนพลังงานที่กำลังจะออกจะบรรจุ ไฮโดรเจนเข้าไปอยู่ในนั้น  และยังเพิ่มเติมว่าไทยเริ่มการพัฒนาไฮโดรเจนก่อนใครในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งในจุดนี้จะทำให้ไทยสามารถก้าวเป็นผู้นำอุตสาหกรรมไฮโดรเจนได้ในอนาคต

ไฮโดรเจนจะเป็นอนาคตที่ดีสำหรับโลก และจำเป็นสำหรับภาคธุรกิจโดยสำหรับภาคการขนส่ง ไฮโดรเจน เป็นพลังงานสะอาดที่มีประสิทธิภาพในการเดินทางได้ไกลกว่าแบตเตอรี่ไฟฟ้า (BEV) และสามารถเติมพลังงานได้เร็วกว่า  อย่างไรก็ตาม เว็บไซต์ BNEF ฝ่ายงานด้านการวิจัยเศรษฐกิจของสำนักข่าว บลูมเบิร์กเผยว่า อุปสรรค์ที่สำคัญที่สุดของการผลิตไฮโดรเจนในตอนนี้คือ ราคาแพงมาก โดยเฉพาะกรีนไฮโดรเจน

จากการสำรวจพบว่า ไฮโดรเจนสีเทา ซึ่งสกัดจาก๊าซธรรมชาติ มีราคาอยู่ที่ 0.98 – 2.93 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อกิโลกรัม  หรือ ราว 36 -108 บาท ต่อกิโลกรัม , ไฮโดรเจนสีน้ำเงิน ซึ่งสกัดจากเชื้อเพลิงฟอสซิล แต่ใช้เทคโนโลยีควบคุมการปล่อยคาร์บอนสู่ภายนอกระหว่างผลิต มีราคาอยู่ที่  1.8-4.7 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อกิโลกรัม  หรือ ราว 67 -174 บาท ต่อกิโลกรัม ขณะที่ ไฮโดรเจนสีเขียว สกัดจากแหล่งพลังงานสะอาดและมีวิธีการผลิตไม่ปล่อยคาร์บอนทั้งกระบวนการ เช่น ไฟฟ้าพลังน้ำ หรือ ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์  จึงมีราคา 4.5-12 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อกิโลกรัม หรือ ราว 167 -444 บาท ต่อกิโลกรัม

สาเหตุที่ทำให้ไฮโดรเจนมีราคาสูง เว็บไซต์ World Economic Forum เผยว่า ไม่ได้มาจากกระบวนการผลิตไฮโดรเจน  แต่มาจากตัวปั๊มเติมไฮโดรเจนและการจัดส่ง โดยมีสัดส่วน ปั๊ม หรือ สถานีบริการเติม  ร้อยละ 50 , การขนส่ง  ร้อยละ 35 , ขณะที่การผลิต อยู่ที่ ร้อยละ 15 ดังนั้นหากต้องการลดราคาไฮโดรเจนลง ต้องลดใส่ส่วนของสถานีบริการ และ การขนส่ง

ดร. เนรัญ สุวรรณโชติช่วง  จึงให้ความเห็นว่า ถึงแม้ราคาขายของไฮโดรเจนนั้นสูง แต่ราคาผลิตจริงของตัวไฮโดรเจนนั้นเมื่อเทียบกับน้ำมันสามารถแข่งขันได้  ในการจำหน่ายไฮโดรเจนจึงจำเป็นต้องมีการวางแผนที่ดี  เช่น ตอบโจทย์เฉพาะกลุ่มที่สามารถที่จะใช้ไฮโดรเจนในประมาณมากๆ ได้  เช่น  ใช้กับภาคการขนส่งสินค้าสำหรับกลุ่มอุตสาหกรรม อย่างรถบบรทุก หรือรถกระบะ หรือใช้กับรถโดยสารประจำทาง ที่สามารถกำหนดเส้นทาง ระยะทาง และควบคุมระยะเวลาเดินทางได้   ในการตั้งปั๊มก็สามารถเจาะจงพื้นได้ และไม่จำเป็นต้องตั้งปั๊มถี่ให้เกิดต้นทุนสูง ก็จะช่วยให้ไฮโดรเจนขายได้ในราคาสมเหตุสมผล

เมื่อย้อนลับไปคำนึงถึงการคาดการณ์ในปี พ.ศ. 2593 ที่ว่าไทยจะต้องการไฮโดรเจนถึง 2.2 ล้านตัน การผลิตไฮโดรเจนในประเทศอย่างเดียวอาจจะไม่เพียงพอ ดังนั้นจึงมีความจำเป็นที่จะต้องนำเข้าจากต่างประเทศ เช่น ซาอุดิอาระเบียที่มีการผลิตไฮโดรเจนแล้วจากพลังงานแสงอาทิตย์ และอีกหนึ่งประเทศที่น่าสนใจ คือ สปป.ลาว

“มีผู้ประกอบการในประเทศลาวมาพูดคุยกับเราเหมือนกันว่า เนื่องจากต้องบอกว่าพลังงานไฟฟ้าเขาเหลือ ก่อนนะ เขาเหลือ เพราะฉะนั้นต้นทุนการผลิตตรงนั้นเขาแทบจะไม่มี เขามีแค่การลงทุนในการ convert พลังงานไฟฟ้าให้เป็นในรูปของไฮโดรเจน ตรงนั้นเองก็มีนักลงทุนเข้ามาคุยกับเราเหมือนเพื่อวางแนวทางเข้าไปลงทุนผลิตไฮโดรเจนสีเขียว”

อย่างไรก็ตาม  รศ.ดร.จำนง สรพิพัฒน์ ผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานจาก สมาคมวิจัยวิทยาการขนส่งแห่งเอเชีย ให้ความเห็นว่า การพัฒนาใช้งานไฮโดรเจน อาจไม่ง่ายเพราะจากผลวิจัยพบว่ายังไม่สามารถใช้แข่งขันได้เนื่องจากต้นทุนการผลิตจะสูงขึ้นเรื่อย ๆ  ดังนั้นการใช้ไฮโดรเจนอาจจำเป็นต้องมีการอุดหนุนจากภาครัฐในระยะยาว

ปัจจุบันนี้ นอกจากประเทศไทย ประเทศอุตสาหกรรมยักษ์ใหญ่ทั้งบราซิล จีน อินเดีย สเปน และสวีเดน ต่างมุ่งหน้าผลิตไฮโดรเจน และวางเป้าผลิตไฮโดรเจนจากแหล่งพลังงานสะอาดทั้งกระบวนการ หรือ กรีนไฮโดรเจน ให้ได้ภายในสิ้นทศวรรษนี้

ดร. สวนิตย์ บุญญาสุวัฒน์  คณะทำงานด้าน BCG สภาอุตกสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) ได้เผยถึงอุปสรรคที่ผู้ประกอบการพบจาก CBAM เช่น ผู้ประกอบการถูกตีคืนสินค้า , ถูกปฎิเสธสินค้า และต้องส่งรายงานการผลิตที่ยืนยันว่ามีการลดคาร์บอนเครดิตจริง รายงานต้องเป็นไปตามมาตรฐาน และรับรองโดยหน่วยงานที่ทางสหภาพยุโรป (EU) เชื่อถือ

ทั้งนี้ มาตรฐานการรับรองคาร์บอนเครดิตของไทย T. VER ไม่สามารถใช้ได้กับการส่งสินค้าไปยังสหภาพยุโรป โดยมาสหภาพยุโรปร้องขอ Emission Trading System (ETS)  หรือการทำคาร์บอนเครดิตตามมาตรฐานสหภาพยุโรป

โดยทาง ส.อ.ท. มีความเป็นห่วงผู้ประกอบ โดยเฉพาะกลุ่ม SMEs เพราะการปรับตัวไปสู่มาตรฐานการลดคาร์บอนเป็นเรื่องยากมากแม้แต่กับผู้ประกอบการรายใหญ่บางรายก็ยังปรับตัวไม่ทัน อุตสาหกรรมทั้งหมดจะไปต่ออย่างยากลำบาก นอกจากนี้ การปรับอุตสาหกรรมให้ลดคาร์บอนต้องใช้เงินทุนสูง และอาจจำเป็นต้องกู้ยืมจากต่างประเทศเมื่อเกิดความจำเป็น โดยในขณะนี้ World Bank  และ ธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย หรือ ADB ได้ยื่นข้อเสนอในการช่วยเหลือด้านเงินทุนสำหรับการปรับปรุงอุตสาหกรรมแล้ว

คุณผจญ ศรีบุญเรือง สมาคมพลังงานหมุนเวียนไทย ให้ความเห็นถึงมาตรฐานคาร์บอนเครดิตของไทยว่าตราบใดที่ไทยเรายังไม่ประกาศใช้กฎหมาย ก็ยังคงไม่สามารถใช้ในการันตีได้ แต่อย่างน้อยหากมีการประกาศเป็น พรก. ให้ประเทศปลายทางเห็นว่าไทยเริ่มบังคับใช้กฎหมายแล้ว ก็จะช่วยบรรเทาปัญหาได้ส่วนหนึ่ง

“ปัญหามาเยือนถึงหน้าบ้านแล้ว หากไทยยังไม่เร่งพัฒนานโยบายด้านการลดคาร์บอน เช่นการ ผลักดัน พรบ. ว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศ และรวมถึงการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ในการลดคาร์บอนในราคาที่ SMEs สามารถเอื้อมถึงได้ และเป็นที่ยอมรับในต่างประเทศ การส่งออกที่เป็นหัวใจหลักของเศรษฐกิจไทยย่อมได้รับผลกระทบอย่างแน่นอน”

โดยการพัฒนาเทคโนโลยีด้านพลังงานในประเทศไทย เช่น ไฮโดรเจน จึงมีส่วนช่วยในการเปลี่ยนผ่านภาคอุตสาหกรรมให้ลดคาร์บอนลงได้อย่างเป็นรูปธรรม

ธัญวรัตน์ ถาวรโชติวงศ์ รายงาน

ญี่ปุ่น ผลิตไบโอพลาสติกชนิดใหม่

ย่อยสลายรวดเร็วในน้ำทะเล

ขยะพลาสติก ยังคงเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เรื้อรังของโลก และส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศวิทยาทางทะเลอย่างรุนแรง อย่างไรก็ตาม จากการวิจัยล่าสุดของทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยโกเบ ได้พัฒนาไบโอพลาสติกชนิดใหม่ที่ไม่เพียงแต่ทนทานเท่านั้น แต่ยังสลายตัวได้อย่างรวดเร็วในน้ำทะเลและยังสามารถผลิตได้เป็นจำนวนมากอีกด้วย โดยได้ตั้งความหวังไว้ว่าสักวันหนึ่งน้ำทะเลในมหาสมุทรของโลกจะเป็นสถานที่กำจัดขยะพลาสติกได้

ศาสตราจารย์ เซอิจิ ทากูจิ จากมหาวิทยาลัยโกเบ กล่าวว่า การพัฒนาไบโอพลาสติกชนิดใหม่ จะช่วยยับยั้งภาวะโลกร้อน และได้เริ่มด้านการผลิตที่รัฐบาลสนับสนุนไปสู่ระดับอุตสาหกรรม โดย ไบโอพลาสติกชนิดใหม่นี้ทำจากกรดโพลีแลกติก ซึ่งเป็นโพลีเอสเตอร์ชนิดหนึ่งที่สกัดได้มาจากพืช เช่น อ้อย และข้าวโพด

โดย กรดโพลีแลกติกหรือที่รู้จักในชื่อโพลีแลคไทด์ ได้รับความสนใจในฐานะวัสดุทางเลือกใช้ผลิตพลาสติดที่ย่อยสลายได้ แต่ยังมีจุดอ่อนในเรื่องความเปราะบาง ซึ่งยากต่อการขึ้นรูปและหลอมละลาย ทั้งนี้ เพื่อแก้ไขข้อบกพร่อง และสามารถทำการผลิตในจำนวนมากได้ ทีมวิจัยจึงได้ใช้แบคทีเรียที่เรียกว่าแลคเตตดีไฮโดรจีเนส ที่สามารถนำมาผลิตพลาสติกได้ และด้วยการดัดแปลงพันธุกรรม ทีมวิจัยจึงสามารถผลิต LAHB ได้ในปริมาณมาก ซึ่งแม้ว่า LAHB โดยตัวมันเองจะมีสีขาวขุ่น แต่ทีมวิจัยได้พัฒนาเป็นโปร่งแสงได้แล้วโดยการเติมกรดพอลิแลกติก

จากความสำเร็จดังกล่าว รัฐบาลญี่ปุ่นหวังว่าจะเพิ่มการใช้ไบโอพลาสติกในประเทศไปเป็นจำนวนประมาณ 2 ล้านตันภายในปี พ.ศ.2573

ทั้งนี้ จากผลการวิจัยดังกล่าว ทำให้เกิดความหวังที่จะแก้ปัญหาขยะหลาสติกในท้องทะเลได้ในอนาคต ซึ่งในปี 2565 มีขยะพลาสติกทิ้งลงสู่ทะเลสูงถึง 35 ล้านตัน

เปิดผลวิจัยตัวอย่างครีบฉลามในไทย

พบกว่า 62% เป็นชนิดเสี่ยงสูญพันธุ์

องค์กรไวล์เอด (WildAid) ร่วมกับทีมนักวิจัยสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) กรมประมง และนักวิจัยอิสระ ได้เก็บตัวอย่างครีบปลาฉลาม 206 ตัวอย่างจากแหล่งค้าในหลายจังหวัด โดยผลการระบุชนิดพันธุ์ปลาฉลามจากผลิตภัณฑ์หูฉลามที่พบค้าขายอยู่ใน ไทยโดยใช้เทคนิคชีวโมเลกุล พบฉลามอย่างน้อย 15 ชนิดพันธุ์ ซึ่งชนิดพันธุ์ของฉลามส่วนใหญ่ 62% เป็นฉลามที่มีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ตามบัญชีแดงของ IUCN Red List

ยกตัวอย่างเช่น ฉลามหางจุด หรือ Spottail Shark พบในตัวอย่างหูฉลามเป็นสัดส่วนมากที่สุด มีสถานภาพใกล้ถูกคุกคาม (NT) ในระดับโลก แต่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ไปจากน่านน้ำไทยจากการประเมินใน Thailand Red Data นอกจากนี้พบปลาฉลามหัวค้อน สองชนิดพันธุ์ คือ ฉลามหัวค้อนสีน้ำเงิน หรือ Scalloped Hammerhead Shark และ ฉลามหัวค้อนใหญ่ หรือ Great Hammerhead Shark ที่มีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง (CR) จากการประเมินสถานภาพในระดับโลก และในไทย ซึ่งทั้ง 2 ชนิดพันธุ์อยู่ระหว่างการขึ้นทะเบียนเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองของไทย

โดยงานวิจัยดังกล่าว ถือเป็นการศึกษาที่ระบุชนิดพันธุ์ปลาฉลามจากผลิตภัณฑ์หูฉลามครั้งแรกในประเทศไทย และได้รับการเผยแพร่ใน วารสาร Conservation Genetics โดยผลการศึกษาตอกย้ำว่า หูฉลามในถ้วยซุปอาจมาจากฉลามที่กำลังเสี่ยงสูญพันธุ์ และยังสะท้อน ว่าตลาดค้าครีบฉลามในประเทศไทยเป็นศูนย์กลางการนําเข้าผลิตภัณฑ์ครีบฉลามมาจากหลายแหล่ง นอกจากนี้พบปลาฉลามที่มีสถานภาพ ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง ใกล้สูญพันธุ์ และมีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ ในครีบที่มีขนาดเล็ก ซึ่งเป็นครีบจากฉลามวัยอ่อนอีกด้วย

ผศ.ดร.วัลย์ลดา กลางนุรักษ์ ผู้วิจัยและอาจารย์ประจำภาควิชาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์และประมง คณะเทคโนโลยีการเกษตร  สจล. กล่าวว่า การพบชนิดพันธุ์ฉลามที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ ไปจนถึงใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่งในผลิตภัณฑ์หูฉลามที่ขายอยู่ในไทย สะท้อนให้เห็นถึงการใช้ประโยชน์จากฉลาม โดยเฉพาะชนิดพันธุ์ที่ต้องการการอนุรักษ์อย่างเร่งด่วน และการพบชนิดพันธุ์ที่มีสถานภาพถูกคุกคาม ตาม IUCN Red List ในครีบขนาดเล็ก ทำให้ต้องมีการศึกษาการใช้ประโยชน์จากฉลามวัยอ่อนต่อไป เนื่องจากปลาฉลามวัยอ่อนจะเป็นกลุ่มประชากรที่สำคัญในการฟื้นตัวของประชากรปลาฉลามในอนาคต

ปัจจุบัน 1 ใน 3 ของชนิดพันธุ์ปลาฉลามและกระเบนทั่วโลกตกอยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์จากการทำประมงมากเกินขนาด เพราะความต้องการนำทุกชิ้นส่วนไปบริโภค สอดคล้องกับการลดลงของประชากรฉลามในหลายส่วนทั่วโลก นอกจากนี้ผลการสำรวจความต้องการบริโภคหูฉลามในประเทศไทยโดยองค์กรไวล์ดเอดปีพ.ศ. 2560 พบคนไทยในเขตเมืองทั่วประเทศมากกว่า 60% ต้องการบริโภคหูฉลามในอนาคต เพราะความอยากรู้ อยากลอง และค่านิยมเดิม ๆ ของการบริโภคเมนูจากฉลามในงานฉลอง

ในช่วง 20 ปี มานี้ งานวิจัยหลายชิ้นเห็นตรงกันว่าประชากรฉลามหลายชนิดลดลงอย่างมากทั่วโลกรวมถึงในไทย จากอัตราการจับและการใช้ประโยชน์จากปลาฉลามที่มากเกินกว่าความสามารถในการฟื้นตัวของประชากรพวกมันในท้องทะเล ผลของงานวิจัยชิ้นนี้ยังช่วยยืนยันว่า ประเทศไทยเป็น 1 ในผู้เล่นสำคัญในการนำเข้าและส่งออกหูฉลามในภูมิภาค ผลวิจัยสะท้อนชัดเจนว่าซุปหูฉลามที่ถูกเสิร์ฟนั้นอาจมาจากฉลามที่กำลังเสี่ยงสูญพันธุ์ แถมอาจจะเป็นฉลามวัยเด็กอีกด้วย ถ้าให้เปรียบก็เหมือนกับเรากำลังกินเสือหรือแม้แต่ลูกเสือที่มีความสำคัญต่อการดำรงอยู่ของป่า การบริโภคของเราทุกคนจึงมีส่วนกำหนดชะตากรรมของฉลามหลายชนิดและย่อมส่งผลกระทบต่อเนื่องถึงความสมดุลของท้องทะเลในที่สุด จริงๆแล้วการบริโภคที่ยั่งยืนเริ่มต้นได้ง่ายที่สุดด้วยการหยุดบริโภคฉลามโดยเด็ดขาด